A equiparación do traballo a tempo parcial con xornada completa para os efectos do cómputo dos períodos de cotización

O 1 de outubro entrou en vigor a equiparación do traballo a tempo parcial con xornada completa para os efectos do cómputo dos períodos de cotización necesarios para o recoñecemento das prestacións. Se tes dúbidas sobre o que significa esta medida, a que prestacións afecta, se modifica a contía das pensións, etc., nesta guía tratamos de resolver estas e outras cuestións.

• Que significa esta medida?

Desde a súa entrada en vigor o 1 de outubro, cada día traballado, independentemente do tipo de quenda ou do número de horas, computará como día de cotización para os efectos do cómputo dos períodos de cotización necesarios para o recoñecemento das prestacións.

Deste xeito, os traballadores a tempo parcial (con contratos inferiores a oito días) poderán xerar dereito ás prestacións da Seguridade Social, nas mesmas condicións que o traballador a tempo completo.

• Afecta o mesmo aos traballadores con contratos inferiores a media xornada?

Efectivamente, esta igualdade aplícase a todos os traballadores a tempo parcial, xa sexan unha hora, tres, seis… De feito, beneficia máis aos traballadores con quendas moi curtas.

• Cantos traballadores a tempo parcial hai?

En España, en setembro de 2023 había 2.972.276 afiliados á Seguridade Social con contrato a tempo parcial, o que lles facilita así o acceso a estas prestacións. Máis de dous terzos (67,53%) son mulleres, concretamente 2.007.069 do total de traballadores a tempo parcial do noso país. 

• A que pensións afecta?

A igualdade entre ambos os horarios é de aplicación para o acceso ás pensións de xubilación, incapacidade permanente ou temporal, morte e supervivencia (viudedade e orfandade), e prestacións por nacemento e coidado dos fillos.

Na práctica, a medida que entrou en vigor o 1 de outubro de 2023 afecta ás pensións por viuvez e orfandade, incapacidade temporal, ademais das de nacemento e coidado dos fillos (antes maternidade e paternidade).

Desde a sentenza do Tribunal Constitucional de 2019 por xubilación e incapacidade permanente, para os efectos da porcentaxe aplicable á base reguladora, un día traballado equivale a un día de cotización. 

A partir de outubro de 2023 deixará de aplicarse o coeficiente de parcialidade global (CGP) para os efectos da carencia que deba acreditarse para ter dereito a prestación e estarán obrigados a presentar a mesma carencia que o resto (15 anos por xubilación sen sendo reducida polo CGP) e cada día traballado equivale a un día de cotización para o cómputo dese período.

• ¿Afecta o importe da pensión?

Esta medida non modifica o cálculo das prestacións , a base reguladora seguirá sendo a mesma en función do que se cotice. A equiparación inflúe no tempo que hai que traballar para xerar o dereito á pensión de que se trate, non na contía desta, que se determina aplicando á base reguladora a correspondente porcentaxe xeral en función dos anos de cotización. 

• Como afecta a miña prestación por maternidade ou se vou estar de baixa? 

Afecta ao período mínimo de cotización necesario para acceder á prestación.                                    

• Será retroactivo?

Esta modificación terá carácter retroactivo para os períodos traballados a tempo parcial anteriores (e posteriores) ao 1 de outubro de 2023 para os efectos de acceder ás novas pensións. 

É dicir, os días traballados a tempo parcial anteriores ao 1 de outubro de 2023 terán a consideración de días cotizados cando se solicite algunha das citadas prestacións, sempre que o dereito á mesma se xere con posterioridade ao 1 de outubro. Esta modificación non terá carácter retroactivo para as pensións para as que o dereito (feito causante) se xerase antes da devandita data. 

• Beneficia ás persoas que xa están xubiladas?

Esta modificación non afecta ás persoas xa xubiladas ou que fosen beneficiarias dalgunha destas prestacións. 

• Como era ata agora?

O período considerado de cotización efectiva, computado para acreditar o período mínimo de cotización, tivo en conta as horas durante as que o traballador permanecera dado de alta cun contrato a tempo parcial.

Aqueles días nos que o traballador permaneceu dado de alta a tempo parcial multiplicáronse polo coeficiente de parcialidade (porcentaxe que representa a xornada a tempo parcial respecto da xornada realizada por un traballador comparable a tempo completo), sendo o resultado o número de días que considerarase efectivamente cotizada en cada período .

Os días de cotización a tempo completo sumáronse ao número de días resultante , sendo o resultado o número total de días de cotización acreditados contables para o acceso ás prestacións.

• Podo ver esta modificación reflectida na miña vida laboral ou no portal da túa Seguridade Social?

No informe de vida laboral seguen a aparecer menos días de cotización porque a cotización non se modifica e está en función das horas traballadas, é dicir, este informe reflicte a xornada efectivamente traballada, xa que pode afectar a outras circunstancias. Esta equiparación afecta só ao período de carencia (período mínimo de cotización para acceder á prestación).

Pola contra, se accedes ao portal A túa Seguridade Social , poderás ver os días cotizados tendo en conta esta comparativa no apartado “Ver as túas cotizacións” . Lembra que neste portal poderás ver canto tempo che queda para acceder á xubilación e realizar unha simulación da mesma, segundo os teus datos de emprego ata ese momento.

• Cales son os períodos mínimos de cotización para acceder a estas prestacións?

No caso da pensión de xubilación , o período xenérico de cotización é de 15 anos (5.475 días), dos cales 2 anos deben incluírse dentro dos 15 anos inmediatamente anteriores ao momento de xurdir o dereito ou da data en que cesou a obriga de cotizar. .

No caso de incapacidade permanente , este período varía en función do grao e dos anos traballados. O mesmo ocorre no acceso ao resto de pensións e prestacións. Podes consultar os períodos mínimos de cotización específicos e demais requisitos para cada caso particular nesta ligazón da web da Seguridade Social.

• Exemplo: Xubilación dun traballador a tempo parcial cos seguintes períodos de alta e diferentes coeficientes de parcialidade (antes da equiparación):

Neste caso concreto aplicouse a este traballador un coeficiente de parcialidade, resultante de multiplicar por 100 (4.249) os días de cotización acreditada e dividilos entre o total de días rexistrados (13.085), cuxo resultado é o 32,47%.

Para este caso, esixiríase un período mínimo de cotización igual ao resultado de aplicar o seu coeficiente de parcialidade global ao período mínimo esixido con carácter xeral, é dicir, o 32,47% de 5.475 días (15 anos de cotización), o que equivale a 1.778 días. cotizado a tempo completo. Neste caso tamén cumpre os requisitos de deficiencia específica (á que tamén se aplicou o coeficiente de parcialidade).

Polo tanto, esta comparación é especialmente beneficiosa para persoas con coeficientes de sesgo moi baixos (20% días ou similares). Isto débese a que, aínda que a aplicación do coeficiente de parcialidade global facilitou a xeración deste dereito á xubilación ao reducir o número de días cotizados para xerar o dereito, días tan baixos requirían moitos días de alta para garantir que computase como día de xubilación. cotizacións (5 días de traballo ao 20% para acadar un día de cotización).

Tras a equiparación, elimínanse estas normas e considéranse cotizados os días traballados, independentemente do tipo de quenda, para que estes traballadores teñan máis facilidade para xerar ese dereito.